การนวดกระตุ้นการกลืนและการดูแลผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต

ระยะกลาง (Intermediate Care) ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย

การดูแลผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต ระยะกลาง (Intermediate Care) ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย

ด้านหัตถเวช การนวดไทย สามารถช่วยฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองได้โดยการนวดจะช่วยกระตุ้นระบบการไหลเวียนเลือด ลดอาการปวด

เพิ่มกำลังของกล้ามเนื้อ ซึ่งทำให้ผู้ป่วยสามารภทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ เช่น การแปรงฟัน การรับประทานอาหารและอาบน้ำด้วยตนเอง ตลอดจน

ทำให้ผู้ป่วยสามารถนอนหลับได้ดีขึ้น

ภาวะกลืนลำบากในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

คือ ภาวะที่มีความผิดปกติในการส่งผ่านอาหารและน้ำจากช่องปาก ไปยังคอหอย หลอดอาหาร ลงไปสู่กระเพาะอาหารด้วยความยากลำบาก

อันเนื่องมาจากความผิดปกติของระบบประสาทและกลุ่มกล้ามเนื้อที่ใช้ในการกลืน ผลกระทบจากภาวะกลืนลำบาก ได้แก่ ร่างกายขาดสารอาหารและ

น้ำ ส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอ ภูมิต้านทางลดลง บางรายเกิดอาการไอ สำลัก ต้องถูกให้อาหารทางสายยาง ทำให้ผู้ป่วยฟื้นตัวช้า มีความกังวลในการ

รับประทานอาหารร่วมกับผู้อื่นทำให้ออกห่างจากสังคมซึ่งนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าได้

การนวดกระตุ้นการกลืน

          ใช้วิธีการนวดแบบราชสำนักตามสูตรการรักษาโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต โดยประเมินตามศาสตร์การแพทย์แผนปัจจุบัน โดยให้ดูพยาธิสภาพ

ของโรคให้พ้นภาวะวิกฤติจึงทำการรักษา ตามศาสตร์การแพทย์แผนไทย ให้ถามสีของอุจจาระครั้งล่าสุด ถ้าเป็นสีดำหรือเทาจะยังไม่ทำการรักษา

ให้จะแนะนำให้กลับไปทานยาระบายก่อนจนกว่าสีจะเป็นปกติจึงจะเริ่มทำการรักษา

ท่าบริหารกล้ามเนื้อที่ใช้ในการกลืน

ท่ากายบริหารกล้ามเนื้อคอ         ท่าบริหารกล้ามเนื้อปาก ริมฝีปาก           ท่าบริหารกล้ามเนื้อลิ้น โคนลิ้น

ท่าบริหารกล้ามเนื้อขากรรไกร      ท่าบริหารกล้ามเนื้อที่ใช้ในการยกกล่องเสียง          ท่าบริหารเพดานอ่อน

ท่าบริหารสายเสียง

ประโยชน์ของการบริหารกล้ามเนื้อที่ช่วยในการกลืน

1. เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการกลืนเพื่อการเตรียมพร้อมก่อนรับประทานอาหาร เพิ่มประสิทธิภาพในการบดเคี้ยว

   ใช้ลิ้นคลุกเคล้าอาหารและเคลื่อนอาหารไปยังคอหอย

2. ลดความเสี่ยงต่อการสำลักอาหาร

3. เพิ่มประสิทธิภาพในการพูดสื่อสารและออกเสียง

4. ป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น เช่น ภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็ง ภาวะขากรรไกรติดแข็ง

คำแนะนำหลังการรักษา

• • • • ทำการรักษา 3 ครั้ง/สัปดาห์ -ฝึกท่าบริหาร ทุกวัน 3 เวลาก่อนอาหาร -ประคบความร้อน
      • ฝึกการหายใจ การไอและ ฝึกการกลืนอาหาร -ปรับลักษณะอาหารและดูแลความสะอาดช่องปาก